Wielkopłetw wspaniały, nazywany również „rajską rybą” lub „makropodem”, zamieszkuje bagniste rowy, pola ryżowe i wolno płynące strumienie południowo-wschodniej Azji (południowe Chiny, Półwysep Indochiński i Taiwan). Do Europy sprowadzono go w roku 1869. Należy do rodziny łaźcowatych (Anabantidae). Samiec jest jaskrawiej ubarwiony od samicy, jego płetwy grzbietowa i odbytowa są wyraźnie wydłużone. Wielkopłetwy wspaniałe w dobrych warunkach dorastają do 8 cm. Cechuje je wojowniczość, dlatego nie mogą być trzymane razem z innymi gatunkami. Dzięki długotrwałej, selekcji wychowano odmianę albinotyczną, białą w różowe pasy i z czerwonymi oczami.
Wielkopłetw wspaniały – Macropodus opercularis
Fot. H.J. Richter
Macropodus opercularis concolor
Fot. H.J. Richter
Wielkopłetw to jedna z najpiękniejszych, najmniej wymagających i najbardziej wytrzymałych ryb akwariowych. Chcąc rozmnożyć wielkopłetwa wspaniałego, należy tartakom stworzyć odpowiednie warunki, Wystarczy niezbyt duży zbiornik tarliskowy, wypełniony wodą o temperaturze 24-28°C. Lustro wody pokrywamy częściowo roślinami pływającymi, np, piscją rozetkową (Pistia stratiotes) lub salwinią pływającą (Salvinia natans), a wodę dezynfekujemy kilkoma kroplami trypaflawiny. Do tak przygotowanego akwarium wpuszczamy parę rozpłodową. Samica składa 150-500 ziaren ikry, którą samiec przenosi do zbudowanego przez siebie na powierzchni wody, pienistego gniazda. Po tarle samicę należy odłowić. Ikrą i larwami, które wylęgają się po 30-50 godzinach, opiekuje się samiec Zwykle po 3 dniach narybek opuszcza gniazdo i wtedy samca trzeba również odłowić. Młode karmić należy wymoczkami, jajami solowca (Artemia salina) i najdrobniejszym planktonem lub sproszkowanym pokarmem pochodzenia zwierzęcego.
Macropodus cupanus dayi Macropodus chinensis
Rys. wg Visser’s Aquaristisch Kompas
Oprócz wielkopłetwa wspaniałego znane są następujące gatunki i podgatunki z rodzaju Macropodus:
Wielkopłetw wspaniały to jedna z ryb najwcześniej hodowanych w akwariach. Do Europy sprowadzono go w roku 1869, a rozmnożono we Francji już w roku 1870.
Ciało wielkopłetwa wspaniałego jest wydłużone, niezbyt silnie bocznie spłaszczone. Płetwy nieparzyste samców silnie wydłużone, samic krótsze i zaokrąglone. Ubarwienie brunatnawe, zielonkawe lub szare z poprzecznymi, na przemian niebieskozielonymi i karminowymi, pasami. Na pokrywach skrzelowych ciemne, czarno obrzeżone plamy o zielonym połysku. Płetwy niebieskawe w czerwone i niebieskie prążki. Samce dorastają do 8 cm w czasie tarła ich gardło i podbrzusze stają się prawie czarne. Samice są mniejsze i ubarwione mniej kontrastowo.
Starsi akwaryści pamiętają, że przed wojną i zaraz po wojnie hodowano okazy ładniej i intensywniej ubarwione niż obecnie,